LỜI MỞ ĐẦU

Sau hơn 15 năm ra đời và hoạt động, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua không ít thăng trầm. Nhiều thành tựu đã được ghi nhận, trong đó có việc thị trường chứng khoán dần phát huy được vai trò là một kênh huy động vốn cho nền kinh tế. Quy mô của thị trường ngày càng tăng, thể hiện qua các con số về giá trị vốn hóa thị trường cổ phiếu và dư nợ thị trường trái phiếu, số lượng công ty niêm yết trên các sở giao dịch chứng khoán và cơ sở nhà đầu tư. Cấu trúc thị trường cũng dần được hoàn thiện với sự ra đời của thị trường chứng khoán phái sinh (dự kiến trong năm 2017), hứa hẹn mang lại những cơ hội mới cho các cá nhân và tổ chức tham gia thị trường xét trên cả khía cạnh đầu tư lẫn phòng ngừa rủi ro. Quá trình tái cấu trúc thị trường, trong đó có tái cấu trúc các công ty chứng khoán đã được triển khai tích cực và thu được những kết quả ban đầu đáng khích lệ.

Tuy nhiên, khi thị trường dần chuyển sang giai đoạn phát triển cao hơn, cơ quan quản lý cũng như các thành viên thị trường sẽ phải chuẩn bị để đối phó với những thách thức và khó khăn mới. Trong bối cảnh hiện nay, có thể thấy rõ là các sản phẩm, công cụ đầu tư trên thị trường đang ngày càng trở nên tinh vi, phức tạp; nhà đầu tư ngày càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm và kiến thức từ việc tham gia thị trường; sức ép từ xu hướng hội nhập trong phạm vi khu vực và trên toàn thế giới đã hiện diện và ngày càng rõ rệt đối với thị trường tài chính nói chung, thị trường chứng khoán nói riêng. Điều này đặt ra những yêu cầu về sự thay đổi và nâng cao chất lượng trên nhiều mặt của thị trường; trong đó có khía cạnh nhân lực, hay cụ thể hơn là người hành nghề chứng khoán.

Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực - người hành nghề, vấn đề thường sẽ được đề cập đến đầu tiên chính là đào tạo. Đào tạo có ý nghĩa quan trọng trong việc trang bị cho người hành nghề những kiến thức tối thiểu cần thiết để thực hiện nghiệp vụ và đảm đương những vị trí nghề nghiệp nhất định. Tuy vậy, điều này sẽ là chưa đủ để tạo nên một đội ngũ người hành nghề có đủ khả năng thích ứng với những biến động vô cùng nhanh chóng luôn diễn ra không ngừng trên thị trường tài chính cũng như trong môi trường xung quanh. Vấn đề cấp bách đặt ra hiện nay là xây dựng một khuôn khổ đào tạo nhằm giúp người hành nghề được liên tục bổ sung, cập nhật các kiến thức và kỹ năng tác nghiệp nhằm đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của thị trường và của môi trường làm việc. Quan trọng hơn, hình thức đào tạo này sẽ từng bước tạo dựng văn hóa học tập và trau dồi không ngừng trong đội ngũ người hành nghề trên thị trường chứng khoán. Thông qua đó, người hành nghề có sự chuẩn bị và trang bị ngày càng tốt hơn cho những thách thức từ công việc, nhất là trước triển vọng hài hòa hóa các chuẩn mực đào tạo, công nhận lẫn nhau về người hành nghề và tự do dịch chuyển lao động trên thị trường vốn sau khi Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) được thành lập.

Đối với TTCK Việt Nam, công tác đào tạo nguồn nhân lực, trong đó có đào tạo người hành nghề, luôn nhận được sự quan tâm của các cấp quản lý. Trung tâm NCKH&ĐTCK đã được thành lập theo quyết định số 1038/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngay từ cuối năm 1997 với một trong những chức năng chính là thực hiện hoạt động đào tạo chuyên môn với đối tượng này. Cùng với quá trình phát triển của TTCK, công tác đào tạo đã trải qua những thay đổi cả về lượng và chất song vẫn cần được cải thiện và đổi mới không ngừng cho phù hợp với thực tiễn thị trường cũng như những xu thế chung đang diễn ra trong khu vực và trên thế giới.

Vì vậy, nhóm nghiên cứu đã lựa chọn thực hiện đề tài “Đào tạo người hành nghề trên thị trường chứng khoán: Kinh nghiệm quốc tế và đề xuất cho Việt Nam” với mong muốn tạo ra những kết quả hữu ích, có thể áp dụng trong thực tế triển khai nhiệm vụ của chính Trung tâm, và rộng hơn là trong hoạt động đào tạo người hành nghề nói chung nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác này ở Việt Nam.

 Phạm vi nghiên cứu của đề tài

Đề tài tập trung nghiên cứu về mặt lý luận và thực tiễn công tác đào tạo người hành nghề trên TTCK. Để thấy được xu thế chung về đào tạo người hành nghề, đề tài đi sâu tìm hiểu kinh nghiệm của một số nước thuộc ASEAN và châu Á. Các thị trường được lựa chọn (Malaysia, Singapore và Hồng Kông) tuy vẫn có sự khác biệt về trình độ phát triển, song đều thuộc nhóm dẫn đầu, có nhiều kinh nghiệm trong xây dựng và phát triển TTCK , đồng thời mang những nét tương đồng nhất định với Việt Nam về văn hóa. Từ những bài học đúc kết được từ việc triển khai công tác đào tạo người

hành nghề trong khu vực, kết hợp với thực tiễn đào tạo nhìn nhận từ giác độ Trung tâm NCKH&ĐTCK và dựa trên trường hợp minh họa về đào tạo người hành nghề trong lĩnh vực kiểm toán ở Việt Nam, nhóm nghiên cứu đưa ra những đề xuất cụ thể nhằm đổi mới và hoàn thiện hơn hoạt động đào tạo người hành nghề chứng khoán.

Phương pháp nghiên cứu

Đề tài được thực hiện dựa trên sự kết hợp các phương pháp nghiên cứu thông thường như: thu thập và xử lý số liệu; phân tích, tổng hợp thông tin và đưa ra các ý kiến đánh giá; tổ chức hội thảo chuyên đề.

 Nội dung của đề tài

Kết cấu của đề tài gồm ba chương.

 Chương I trình bày tóm tắt một số vấn đề mang tính lý thuyết về người hành nghề và đào tạo người hành nghề trên TTCK. Chương này làm rõ tầm quan trọng của công tác đào tạo đối với đối tượng có nghề nghiệp mang tính đặc thù này. Bên cạnh đó, vấn đề đào tạo thường xuyên người hành nghề chứng khoán được nhấn mạnh trên cơ sở phân tích những yêu cầu từ thực tế cũng như xu thế chung.

Chương II đi vào mô tả chi tiết những đặc điểm nổi bật liên quan đến người hành nghề và đào tạo người hành nghề trên TTCK tại Malaysia, Singapore và Hồng Kông. Từ những ví dụ minh họa cụ thể đó, một số bài học kinh nghiệm nổi bật đã được đúc kết làm cơ sở tham khảo và đưa ra các đề xuất cho trường hợp của Việt Nam.

Chương III phân tích thực trạng công tác đào tạo người hành nghề trên TTCK Việt Nam hiện nay, nhấn mạnh những mặt còn tồn tại cũng như những vấn đề cần được khắc phục. Qua đó, đề tài đưa ra một số ý tưởng đề xuất và giải pháp đi kèm nhằm đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo người hành nghề chứng khoán ở Việt Nam. Do được thực hiện từ góc nhìn chủ quan của đơn vị đang trực tiếp tham gia và giữ vai trò chủ đạo trong đào tạo người hành nghề chứng khoán, đề tài này khó tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Vì vậy, nhóm tác giả rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của Hội đồng nghiệm thu để đề tài tiếp tục được hoàn thiện và có thể đem lại những kết quả thiết thực, góp phần nhỏ bé vào việc hoàn thành mục tiêu phát triển nhân lực cho TTCK nói riêng và sự phát triển bền vững của thị trường nói chung.

 

 

	MỤC LỤC
	LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I.	TỔNG QUAN  VỀ ĐÀO TẠO NGƯỜI HÀNH NGHẾ TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
1.1.	Sự cần thiết của đào tạo người hành nghề trên TTCK
1.1.1.	Người hành nghề và yêu cầu, điều kiện đối với người hành nghế  trên TTCK
1.1.2.	Đào tạo người hành nghế trên TTCK
1.1.2.1.	Đào tạo trước cấp phép hành nghề
1.1.2.2.	Đào tạo sau cấp phép hành nghề
1.2.	Vai trò của đào tạo thường xuyên  người hành nghề  đối với nguồn nhân lực trên thị trường chứng khoán
1.2.1.	Khái niệm, vai trò của đào tạo thường xuyên đối với người hành nghề
1.2.2.	Sự cần thiết của đào tạo thường xuyên người hành nghế trên thị trường chứng khoán
CHƯƠNG II.	KINH NGHIỆN QUỐC TẾ VỀ ĐÀO TẠO NGƯỜI HÀNH NGHỀ CHỨNG KHOÁN
2.1.	Đào tạo người hành nghề chứng khoán trên thị trường Malaysia
2.1.1.	Các quy định chung về người hành nghề, chứng chỉ hành nghề và đào tạo người hành nghề trên TTCK Malaysia
2.1.2.	Thi sát hạch cấp phép hành nghề và đào tạo trước cấp phép tại Malaysia
2.1.2.1.	Điều kiện đối với người hành nghề chứng khoán Malaysia
2.1.2.2.	Kỳ thi sát hạch cấp phép hành nghề
2.1.2.3.	Đào tạo trước cấp phép hành nghề
2.1.3.	Đào tạo sau cấp phép hành nghề
2.1.3.1.	Đối tượng áp dụng CPE
2.1.3.2.	Quy định về CPE đối với người hành nghế
2.1.3.3.	Các hình thức tích lũy điểm CPE
2.1.3.4.	Nội dung chương trình CPE
2.1.3.5.	Cách tính điểm CPE
2.1.3.6.	Quản lý, tổ chức và giám sát hoạt động đào tạo thường xuyên
2.2.	Đào tạo người hành nghề trên thị trường  chứng khoán Hồng Kông
2.2.1.	Các quy định chung về người hành nghề, chứng chỉ hành nghề và đào tạo người hành nghề trên TTCK Hồng Kông
2.2.2.	Thi sát hạch hành nghề và đào tạo trước hành nghề ở Hồng Kông
2.2.2.1.	Điều kiện đối với người hành nghề trên TTCK
2.2.2.2.	Kỳ thi sát hạch hành nghề
2.2.2.3.	Đào tạo trước cấp phép hành nghề
2.2.3.	Đào tạo sau cấp phép hành nghề
2.2.3.1.	Đối tượng áp dụng CPT
2.2.3.2.	Yêu cầu về điểm CPT đối với người hành nghề
2.2.3.3.	Các hình thức đào tạo thường xuyên
2.2.3.4.	Nội dung hoạt động CPT
2.2.3.5.	Cách tính giờ CPT
2.2.3.6.	Quản lý, tổ chức và giám sát hoạt động đào tạo thường xuyên
2.3.	Đào tạo người hành nghề trên TTCK Singapore
2.3.1.	Các quy định chung  về người hành nghề, chứng chỉ hành nghề và đào tạo người hành nghề trên TTCK
2.3.2.	Thi sát hạch hành nghề và đào tạo trước cấp phép hành nghề ở Singapore
2.3.2.1.	Điều kiện đối với người hành nghề
2.3.2.2.	Kỳ thi sát hạch hành nghề và kết cấu bài thi
2.3.2.3.	Đào tạo trước cấp phép hành nghề
2.3.3.	Đào tạo sau cấp phép hành nghề
2.3.3.1.	Yêu cầu cụ thể về đào tạo thường xuyên
2.3.3.2.	Quản lý, tổ chức và giám sát hoạt động đào tạo thường xuyên
2.4.	Bài học kinh nghiệm về đào tạo người hành nghề trên TTCK
2.4.1.	Đối với đào tạo trước cấp phép hành nghề
2.4.2.	Đối với đào tạo sau cấp phép hành nghề
CHƯƠNG III.	ĐỀ XUẤT ĐỔI MỚI  CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGƯỜI HÀNH NGHỀ TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
3.1.	Thực trạng công tác đào tạo người hành nghề trên TTCK Việt Nam
3.1.1.	Đào tạo trước cấp phép hành nghề
3.1.1.1.	Thực tế triển khai các chương trình đào tạo cấp chứng chỉ chuyên môn
3.1.1.2	Kết quả đào tạo  người hành nghề
3.1.1.3.	Đánh giá hoạt động đào tạo cấp chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán
3.1.2.	Đào tạo sau cấp chứng chỉ hành nghề
3.2.	Sự cần thiết phải đổi mới công tác đào tạo người hành nghề trên TTCK Việt Nam
3.3.	Căn cứ thực hiện đổi mới công tác đào tạo ngừi hành nghề trên thị trường chứng khoán
3.4.	Đề xuất nâng cao chất lượng công tác đào tạo người hành nghề
3.4.1.	Đối với chương trình đào tạo cấp chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán
3.4.1.1.	Về kết cầu chương trình
3.4.1.2.	Về tài liệu đào tạo
3.4.1.3.	Về đội ngũ giảng viên
3.4.1.4.	Về tổ chức thi và cấp chứng chỉ
3.4.1.5.	Về cơ cấu thu chi trong đào tạo
3.4.2.	Đề xuất đổi mới công tác đào tạo thường xuyên đối với người hành nghề chứng khoán
3.4.2.1.	Đề xuất về khung đào tạo thường xuyên và phương thức tổ chức quản lý thực hiện
3.4.2.2.	Điều kiện triển khai
3.4.2.3.	Giải pháp và lộ trình triển khai
	KẾT LUẬN

(Nguồn: Thư viện SRTC)