1. Tính cấp thiết của đề tài

Luật Chứng khoán sửa đổi được thông qua ngày 26/11/2019 và chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2011. Những sửa đổi, bổ sung tại Luật Chứng khoán mới đặt ra nhiều yêu cầu, nhiệm vụ mới đối với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN). Cùng với các yêu cầu, nhiệm vụ mới theo Luật Chứng khoán, UBCKNN vẫn đang tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ về tái cơ cấu thị trường chứng khoán đến năm 2020, định hướng đến năm 2025 (được Thủ tướng Chính phủ giao tại Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025”, ban hành theo Quyết định số 242/QĐ-TTg ngày 28/02/2019).

Tuy nhiên, thực hiện một số chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, dự báo trong thời gian tới đây, UBCKNN sẽ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần được các cấp tạo điều kiện xem xét, giải quyết để đơn vị có thể đảm bảo đủ nguồn lực hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Cụ thể:

- Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/05/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp đặt ra các yêu cầu, nhiệm vụ trong việc cải cách chính sách tiền lương đối với đội ngũ công chức. Đây là chủ trương hoàn toàn đúng nhưng trong điều kiện thực tiễn của ngành chứng khoán (lương công chức của UBCKNN đang ở mức cao hơn so với mặt bằng trung bình của đội ngũ công chức nói chung nhờ được thực hiện chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động), nếu không có các giải pháp đồng bộ, phù hợp thì rất khó để thực hiện tốt quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết.

- Hiện UBCKNN đang thực hiện chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động theo Quyết định 29/2009/QĐ-TTg ngày 20/02/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Trong nhiều năm qua, cơ chế tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động theo Quyết định 29/2009/QĐ-TTg là cơ sở quan trọng để UBCKNN: (1) thực hiện tốt nhiệm vụ được giao; tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường chứng khoán; bảo đảm sự hoạt động an toàn và hiệu quả của thị trường chứng khoán; (2) xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn cao; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng và từng bước bổ sung thu nhập cho cán bộ, công chức; (3) nâng cấp cơ sở hạ tầng, hệ thống công nghệ thông tin, cơ sở vật chất và phương tiện làm việc, nhằm nâng cao năng lực quản lý, giám sát. Tuy nhiên, hiện các cấp đang có quan điểm, chỉ đạo về việc xem xét không thực hiện áp dụng cơ chế tài chính đặc thù đối với các cơ quan hành chính nhà nước đến hết năm 2020 (“sau năm 2020, áp dụng thống nhất cơ chế tài chính đối với các cơ quan hành chính nhà nước”).

Vì vậy, cần thiết phải đánh giá kết quả thực hiện chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động của UBCKNN theo Quyết định 29/2009/QĐ-TTg ngày 20/02/2009 gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Từ đó, đánh giá khách quan về sự cần thiết phải tiếp tục duy trì chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động; xây dựng, đề xuất phương án tài chính đối với UBCKNN cho giai đoạn 2021-2025, đảm bảo phù hợp với chủ trương, chính sách hiện hành của Đảng, Nhà nước. Đề tài nghiên cứu khoa học “Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính gắn với đặc thù hoạt động của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước” định hướng giải quyết các vấn đề nêu trên. Do vậy, đề tài có ý nghĩa thực tiễn cao trong hoạt động.

2. Mục tiêu của đề tài

Đề tài tập trung vào nghiên cứu các nội dung sau:

- Kinh nghiệm quốc tế liên quan đến cơ chế tài chính và yêu cầu về đảm bảo nguồn lực của các cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán.

- Đánh giá kết quả thực hiện chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động của UBCKNN theo Quyết định số 29/2009/QĐ-TTg.

- Đề xuất phương án cơ chế quản lý tài chính đối với UBCKNN giai đoạn 2021-2025.

3. Kết cấu của đề tài

Đề tài được tổ chức thành 03 Chương như sau:

- Chương 1: Một số khái niệm về tài chính ngân sách và kinh nghiệm quốc tế trong việc bảo đảm nguồn lực tài chính đối với cơ quan quản lý, giám sát về thị trường chứng khoán

- Chương 2: Đánh giá kết quả thực hiện chế độ tự chủ về biên chế và kinh phí hoạt động của UBCKNN theo Quyết định số 29/2009/QĐ-TTg

           - Chương 3. Đề xuất phương án cơ chế tài chính của UBCKNN giai đoạn 2021-2025

Nguồn: Thư viện, SRTC